لیست لوازم کمک آموزشی ابتدایی و فواید استفاده از این ابزار

وسایل و ابزارهای کمک آموزشی از سری پرکاربردترین اقلامی هستند که در فرایند تدریس و آموزش در مقاطع مختلف تحصیلی به ویژه دبستان به کار گرفته می شوند. انواع ابزار کمک آموزشی با اهداف متفاوت و با توجه به نیازهای آموزشی دانش آموزان در کلاس های درس مورد استفاده قرار می گیرند و فرایند تدریس را تکمیل و کارآمد می نمایند. معلمین ابتدایی به منظور فهم و یادگیری آسان دانش آموزان و برقراری  تعامل با آنان از وسایل متعدد آموزشی و کمک درسی بهره‌مند می شوند.

به بیانی دیگر هر آنچه که باعث افزایش کیفیت تدریس و بهبود یادگیری دانش آموزان شود، ابزار کمک آموزشی نامیده می شود. وسیله کمک آموزشی می تواند به صورت مکتوب و یا محتوای سمعی و بصری و حتی اسباب بازی‌های فکری، کاردستی، بازی و ….  با توجه به مباحث آموزشی و در نظر گرفتن سن دانش آموزان در کلاس های درس عرضه شود.

در این مقاله قصد داریم به ارائه یک لیست از لوازم کمک آموزشی ابتدایی و تاثیرگذاری هر یک از آنها بر فرایند تدریس و بهبود یادگیری دانش آموزان در مقطع دبستان بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.

فواید استفاده از وسایل کمک آموزشی

هر یک از ابزارهای کمک آموزشی با توجه به ماهیت و ساختاری که دارند دارای اثرات و مزایای متفاوتی هستند و استفاده از آنها در شرایط  گوناگون با توجه به اهداف آموزشی، سطح علمی دانش آموزان، امکانات در دسترس و سایر عوامل محیطی نتایج متفاوتی را به دنبال خواهد داشت. لذا به طور کلی تمام وسایل کمک آموزشی ابتدایی دارای مزایای آموزشی زیر می باشند:

• بهره‌مندی از لوازم کمک آموزشی به ایجاد فضای جذاب و پویای آموزشی کمک می کند
• آموزش مفهومی و یادگیری غیرمستقیم مطالب و نهادینه سازی مباحث در ضمیر ناخودآگاه دانش آموزان
• ابزار کمک آموزشی  منجر به بهبود یادگیری،  فهم آسان تر و درک عمیق‌تر مطالب علمی می شود
• کسب تجربه‌های عملی در کنار دریافت تئوری‌های علمی
• ایجاد جذابیت در کلاس درس و علاقه مندی دانش آموزان به یادگیری بیشتر
• روش کارآمد برای تکرار، تمرین، دوره و رفع اشکالات درسی
• ارزیابی و سنجش سطح علمی دانش آموزان با استفاده
• به کارگیری لوازم کمک آموزشی در کلاس‎‌های درس زمینه را برای شکوفایی و پرورش استعداد دانش‌ آموزان مهیا می سازد.

انواع لوازم کمک آموزشی ابتدایی

با توجه به همگانی شدن روش های نوین آموزشی همانند تدریس مشارکتی و اکتشافی، یادگیری معکوس، آموزش با بازی و آموزش مفهومی انواع مختلفی از ابزارهای کمک آموزشی در قالب های متنوع با هدف پیاده‌سازی و اجرای متدهای جدید آموزشی در کلاس های درس توسط معلمین و دانش آموزان مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله وسایل پرکاربرد و کارآمد کمک آموزشی ابتدایی می توان موارد زیر را نام برد:

۱. کیت های آموزشی ریاضی

کیت کمک آموزشی ریاضی شامل مجموعه ای از لوازم آموزشی می باشد که برای فهم عمیق تر و درک درست مفاهیم ریاضی در مقطع دبستان به کار می رود. چینه‌ و چوب خط، ساعت آموزشی، چرتکه، مکعب کوئیزنر، جئوبرد از جمله ابزارهای کمک آموزشی هستند که فرایند یادگیری درس ریاضی را برای دانش آموزان ابتدایی بسیار آسان و لذت بخش کرده‌اند. دست‌ورزی و ساخت کاردستی از سری فعالیت های کمک آموزشی به شمار می روند که علاوه بر یادگیری و تثبیت مفاهیم درس ریاضی زمینه را برای تقویت روحیه‌ی همکاری و مشارکت دانش آموزان و پویایی کلاس درس را فراهم می سازد.

۲. کاربرگ ابتدایی یا پیک آدینه

کاربرگ ها مجموعه ای از نمونه سوالات، تمرین و فعالیت های درسی هستند که در قالب تکالیف هدفمند در پایان هر هفته در اختیار دانش آموزان قرار می گیرند. در حال حاضر کاربرگ یکی از محبوب‌ترین ابزارهای کمک آموزشی به شمار می رود که به صورت چشمگیری باعث افزایش بازدهی دانش آموزان و اثربخشی روش های تدریس معلمین شده است.

با خرید کاربرگ ابتدایی دانش آموزان فرصت مرور و جمع بندی مباحثی را که در طول یک هفته آموزشی فرا گرفته‌اند دارند. ضمن آنکه کاربرگ ابتدایی این فرصت را به معلمین عزیز می دهد تا با استفاده از کاربرگ یا پیک آدینه از نحوه عملکرد دانش آموزان و سطح علمی آنان بازخوردی دریافت کنند و نقاط ضعف و قوت دانش آموزان را دریابند.

دانش آموزان همواره از انجام دادن تکالیف سنگین و تکراری فراری هستند و از انجام آنها شانه خالی می کنند، با این حال کاربرگ های دبستان از سری تکالیف خلاقانه‌ای هستند که می توانند جایگزین تکالیف خسته کننده شوند.

۳. نرم افزار میشا و کوشا

نرم افزارهای آموزشی متعددی با پلتفرم های متفاوت روانه‌ی بازار می شوند و در دسترس دانش آموزان قرار می گیرند ضمن انکه معلمین نیز می توانند از مجموعه نرم افزارهای کمک آموزشی جهت بهبود کیفیت تدریس ایده بگیرند و الگوبرداری کنند. قابل ذکر است که با گسترش آموزش معکوس اهمیت استفاده از فیلم ها و نرم افزارهای آموزشی در روند کلی تدریس بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. نرم افزار میشا و کوشا از سری محبوب ترین ابزارهای کمک آموزشی بین دانش آموزان دبستانی می باشد.

میشا و کوشا با ارائه محتوای کتاب درسی در یک فضای آموزشی جذاب و پویا یادگیری را برای دانش آموزان ابتدایی راحت و شیرین نموده است.  البته قابل ذکر است که مجموعه‌ی آموزشی میشا و کوشا برای دانش آموازن مقطع متوسطه نیز نرم افزارهای آموزشی متناسب با نیازهای درسی آنان را طراحی و عرضه نموده است. یادگیری مفهومی، آموزش تعاملی و محتوای سمعی و بصری جذاب، ارائه مباحث درسی مطابق با سرفصل های کتاب درسی از جمله مزیت‌های نرم افزار میشا و کوشا می باشد.

با توجه به اهمیت یادگیری زبان در سنین ابتدایی و تاثیرپذیری بیشتر کودکان، میشا و کوشا با بهره‌گیری از نوین ترین متدهای آموزش زبان به ارائه‌ی محتوای آموزشی زبان انگلیسی برای کودکان پرداخته است. به گونه ای که کودک درگیر فرایند آموزش می شود و به صورت غیرمستقیم تمام مطالب آموزشی با استفاده از فیلم، موسیقی و شعر در ضمیر ناخودآگاه او ضبط می شود و با انجام تمرین ها و بازیهای متعدد تمام مفاهیم آموزشی  در ذهن او تثبیت و نهادینه می شود. نرم افزار آموزش زبان انگلیسی میشا و کوشا یک فرصت فوق العاده برای آموزش زبان به کودکان در سنین ابتدایی می باشد.

۴. کتاب های کمک آموزشی

کتاب های کمک درسی از دیگر وسایل کمک آموزشی دبستان هستند که همواره به عنوان یکی از موثرترین ابزارهای کمک آموزشی ابتدایی مورد استقبال والدین و معلمین قرار می گیرند. به عبارت دیگر کتب کمک آموزشی مکمل محتوای کتابهای درسی هستند که زمینه را برای تکرار و تمرین، دوره و جمع بندی مطالب، رفع اشکالات درسی و آشنایی با نمونه سوالات و نکات درسی و درسنامه های تخصصی مهیا می سازد.
کتاب های کمک درسی با عناوین مختلفی همچون کتاب کار، نمونه سوالات امتحانی، تیزهوشان و کتاب های طبقه بندی شده و …. با توجه به نیازهای دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی تالیف و عرضه می شوند.

سخن آخر

در این مقاله به معرفی چندتا از پرکاربردترین وسایل کمک آموزشی ابتدایی پرداختیم و اهمیت و فواید هر یک از آنها را به طور مختصر شرح دادیم. گوناگونی ابزارهای کمک آموزشی بسیار است به گونه ای که برای آموزش زبان، ریاضی، علوم و فارسی و سایر دروس ابزارهای جداگانه با کاربردهای متفاوت طراحی شده است که باید با  توجه  به نیازهای آموزشی دانش آموزان و سایر شرایط جهت بهبود یادگیری و تکمیل فرایند تدریس انها را انتخاب نمود