زبان عربی یکی از انواع زبان های سامی و زبانی است که مردم مناطق وسیعی از دنیا از جمله شمال آفریقا، بیشتر شبه جزیره عربستان و سایر بخش‌های خاورمیانه به آن صحبت می کنند. محققان تلاش زیادی کرده اند تا تعریف دقیقی برای زبان عربی مشخص کنند.
عربی را می توان زبان قرآن یا «اللغه الفصاحه» به معنی «فصیح ترین زبان» دانست. عربی کلاسیک زبان اکثر آثار ادبی دوره پیشامدرن است. عربی استاندارد مدرن که از نظر سبک و واژگان مورد استفاده با عربی کلاسیک تفاوت های جزئی و مختصری دارد در اکثر نشریات از روزنامه ها گرفته ها تا رمان ها و برنامه های رسمی مثل برنامه های خبری و سخنرانی های سیاسی استفاده می شود. مطلب امروز ما گونه های استاندارد زبان عربی را مورد بررسی قرار می دهد.
تاریخچه ای کوتاه از زبان عربی و قدمت آن
جاده ابریشم علاوه بر عناصر فرهنگی، سنت ها و باور های مذهبی متفاوت، زبان های زیادی را هم در خود جای داده است. زبان عربی که در نواحی غربی جاده های ابریشم گسترده شده است، یکی از زبان هایی است که به خاطر وجود تاجران و دانشمندان عرب که در مسیر این جاده سفر می کردند، در مناطق مختلف ترویج داده شده است.
زبان عربی که برای اولین بار در شمال غربی شبه جزیره عربستان پدیدار شد، عضوی از خانواده زبان های سامی است که شامل عبری و آرامی هم می شود. با اینکه اولین نشانه های زبان عربی به قرن هشتم قبل از میلاد برمی‌گردد، اما این زبان در مدت زمان قابل توجهی تعریف و اصلاح شده است. مقدار قابل توجهی از این پیشرفت بین قرن سوم و ششم پس از میلاد اتفاق افتاد و در قرن هفتم پس از میلاد با اضافه شدن علائم فرعی به حروف برای رفع ابهام در نحوه خواندن متن، چیز های بیشتری به این زبان افزوده شد. قرن دهم در میان زبان شناسان عرب مورد توجه شدید قرار گرفت و در این مدت کمتر از شش فرهنگ لغت عربی در کنار آثار تخصصی تر با هدف ارائه انواع خاصی از واژگان مثل مترادف ها و واژه های هم آوا گردآوری شد.
می خوای کل این سایت توی جیبت باشه؟ توی اپلیکیشن آموزش زبان عربی چرب زبان، عربی رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان عربی فصیح رو مثل بلبل حرف بزن!
دانلود کنید: مکالمات زبان عربی در ۱۰۰ جلسه (دانلود رایگان+pdf)
عشایر و بازرگانان مرکزی و شمالی شبه جزیره عربستان به گویش های مختلفی صحبت می کردند. به طور کلی فرض بر این است که خاستگاه لهجه های مدرن را باید در این زبان های باستانی شبه جزیره عربستان مرکزی و شمالی یافت. مهاجرت این گروه ها باعث ترویج زبان های عامیانه مختلف عربی به جنوب شبه جزیره و همین طور مناطق بین النهرین شد. به این ترتیب زبان عربی همراه با اسلام، به گوشه های دیگر زمین گسترش یافت. عشایر زبان شان را با خود به سمت غرب و به شمال آفریقا و به سمت شمال و به حاشیه کوه های توروس بردند.
در شمال آفریقا، معاشرت یا قبایل مختلف که زبان های محلی خاص این مناطق را داشتند، باعث ظهور تدریجی اشکال مختلف گویش محلی عربی شد. لهجه های عربی به خاطر ارتباط با شکل های گفتاری موجود در این مناطق، به زبان های محلی مختلف امروزی تبدیل شدند. این زبان ها نه تنها تحت تاثیر گویش های محلی باستانی بلکه اخیرا تحت تأثیر زبان های اروپایی مثل فرانسوی، انگلیسی، ایتالیایی و اسپانیایی هم قرار گرفته اند.
علاوه بر این در ابتدای توسعه زبان عربی، ارتباط با جوامعی مثل فارس یا یونان که زندگی فرهنگی رو به رشدی داشتند، آثاری روی این زبان بر جای گذاشت. به طور مثال زبان عربی مخصوصا اصطلاحات مربوط به صنایع دستی، هنر های زیبا و مدیریت را از فارسی به عاریه گرفته است. از طرفی هم عرب ها در برخی از ترجمه های یونانی به عربی، کلمات یونانی را به عاریه گرفته اند. به همین ترتیب ساختار جملات عربی تحت تأثیر فرهنگ های مختلفی قرار گرفت که در طول زمان با آن ها در ارتباط بود.
دانلود کنید: دانلود رایگان ۴ کتاب مختلف آموزش زبان عربی
البته خود زبان عربی هم نقش عمده ای در تبادلات مختلف در جاده های ابریشم، به ویژه در مورد تعاملات بین علمای جهان اسلام داشت. از قرن هشتم به بعد که بغداد یکی از مراکز اصلی علوم و نجوم بود، زبان عربی زبان اصلی مطالعه در زمینه های علمی شد.
بنابراین از آن جایی که زبان عربی در مرکز تبادلات علمی و فرهنگی قرار داشت، این تعاملات و همکاری های گوناگون در حوزه های مختلف، به انتشار این زبان در مسیر جاده های ابریشم و در نتیجه ارتقای آن کمک کرد.
انواع زبان عربی
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، زبان عربی نوشتار شامل عربی کلاسیک و عربی استاندارد مدرن می شود. زبانهای عربی گفتاری – که برخی از آنها خیلی نامفهوم هستند- تفاوت های قابل توجه و زیادی با هم دارند. این تنوع گفتاری در زبان عربی در واقع به قرن ها قبل از پیدایش زبان نوشتاری عربی برمی گردد. با اینکه گویش های عربی مختلف ویژگی های مشترک زیادی با هم دارند (مثلا همه آنها از حرف تعریف “ال” یا حالت مجهول پارادایماتیک مفعول استفاده می کنند) اما از بسیاری جهات با یکدیگر متفاوتند. در دوران مدرن و کنونی گویش های اصلی عربی شامل عربی عربستان، عراق، سوریه، مصر و شمال آفریقا می شود.
از طرف دیگر، رابطه زبان عربی با سایر زبان های سامی هم جای بحث دارد. نظریه ای که بیش از همه مورد تایید است زبان عربی را در یک گروه زبان سامی مرکزی طبقه بندی می کند که از نظر برخی ساختارهای فعلی به زبان های آرامی (Aramaic) و کنعانی (Canaanite) شباهت دارد.
الفبای زبان عربی مطابق سیستم صوتی این زبان شکل گرفته که شامل تعدادی از صداهای حلقی و یک سری صامت هایی است که با انقباض حلق و بالا بردن پشت زبان تلفظ می شوند. سه مصوت کوتاه (فتحه، کسره، ضمه) و سه مصوت بلند (آ، ای، او) در زبان عربی وجود دارد.
در عربی همیشه برای ساخت کلماتی که با یک صامت شروع می شوند از یک مصوت استفاده می شود و به ندرت پیش می آید که مصوت ها یا همان حروف صدادار بلند با بیشتر از یک صامت همراه باشند. به طور کلی در این زبان خوشه هایی که بیش از دو صامت داشته باشند وجود ندارد.
زبان عربی در بین زبان های سامی کاملترین پیشرفت ساختاری واژه را به خود اختصاص داده است. کلمات عربی از دو قسمت تشکیل می شوند: 1) ریشه کلمه که اکثرا از 3 صامت تشکیل شده و معنای لغوی اصلی کلمه را نشان می دهد و 2) الگویی که از مصوت تشکیل شده و معنای دستوری و گرامری کلمه را معین می کند.
بر این اساس، ریشه “کتب” وقتی با مصوت های /-ِ / و / ای/ همراه می شود، کلمه “کاتب” به معنی “کسی که می نویسد” یا “کارمند” را تشکیل می دهد. علاوه بر این در عربی پیشوندها و پسوندهایی استفاده می شود که به عنوان نشانگرهای فاعل، ضمیر، حرف اضافه و حرف تعریف عمل می کنند.
معرفی بهترین منابع برای یادگیری زبان عربی (کتاب+نرم افزار+وب سایت)
افعال در زبان عربی از نظر صرف باقاعده و صرف پذیر هستند. در این زبان دو زمان وجود دارد: زمان کامل که با اضافه کردن پسوند به فعل نشان داده می شود و از این پسوندها اغلب برای ساخت زمان گذشته استفاده می شود و زمان ناقص که با اضافه کردن پیشوند و گاهی هم پسوندهایی که تعداد و جنسیت را نشان می دهند ساخته می شود. از فعل زمان ناقص برای بیان زمان حال و آینده استفاده می شود.
علاوه بر این دو زمان، در عربی شکل امری، حالت معلوم و مجهول فعل و همینطور اسم فعل نیز وجود دارد. افعال عربی بر اساس شخص (غایب، مخاطب، متکلم)، تعداد (مفرد، مثنی، جمع) و جنسیت (مذکر، مونث) صرف می شوند. همچنین فرم هایی برای افعال مجهول وجود دارد. فعلی که به اول شخص مفرد اشاره می کند از نظر جنسیتی همیشه یکسان است و چند نوع فعل برای اول شخص مفرد ساخته نمی شود (یعنی فعل اول شخص مفرد مذکر با مونث یکی است).
در نظام دگرگونی اسم ها سه حالت (اسمی، مضاف الیهی و مفعولی) وجود دارد، اما این موارد تا حد زیادی از گویش های گفتاری کنار گذاشته شده اند و در عربی استاندارد مدرن گفتاری هم اغلب اوقات حذف می شوند. به جز همه اینها، در عربی ضمایر هم به صورت پسوند و هم به شکل مستقل و جداگانه وجود دارد.
1 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید
سلام عليكم مطالب بسیار عالی و آموزنده هستند متشکرم