ترجمه کتاب از زبان های دیگر به زبان فارسی علاوه بر تسلط کافی بر زبان اصلی کتاب به عواملی همچون حجم کتاب، موضوع و مهارت های شما بستگی دارد. قبل از ورود به دنیای ترجمه کتاب باید هدف خود را مشخص کنید و بدانید به دنبال چه چیزی هستید. در این مقاله به بررسی جامع تمامی مراحل ترجمه کتاب پرداختیم.
گام اول (انتخاب کتاب)
نکاتی که در انتخاب کتاب باید به آن توجه کنید:
۱-کتاب هایی را انتخاب کنید که ترجمه نشده اند و معمولا در بازه زمانی شش ماه اخیر چاپ شده اند. اگر ترجمه کتاب را برای رزومه خود می خواهید حتما با یکی از اساتید دانشگاهی در این مورد صحبت کنید تا بهترین کتاب برای ترجمه را به شما معرفی کنند.
۲-به سایت کتابخانه ملی بروید و نام کتاب یا ترجمه آن را جستجو کنید تا سوابق ترجمه کتاب را مشاهده کنید. سایت فیپا یکی دیگر از سایت های مفید است که به شما در این زمینه کمک زیادی میکند.
۳-گاهی ممکن است مترجم قبل از ثبت ترجمه خود کتاب را پیش فروش کند بنابراین با یک جستجوی ساده در اینترنت میتوانید به سوابق ترجمه کتاب پی ببرید.
۴- در انتخاب کتاب اطلاعات خود را درباره کتاب و نویسنده کامل تر کنید و نقد ها و بررسی کتاب مورد نظر را در سایت های خارجی بررسی کنید.
۵-با بررسی نوشته های پیشین نویسنده ساختار نوشتاری نویسنده را بررسی کنید.
حتما بخوانید: برای ترجمه متون از چه تکنیکی استفاده می شود؟ (۹ تکنیک رایج)
گام دوم (مشخص کردن بازه زمانی ترجمه)
در امر ترجمه توجه به بازه زمانی بسیار مهم است زیرا همزمان با شما ممکن است چند مترجم دیگر مشغول ترجمه کتاب باشند. پس یک بازه زمانی مشخص داشته باشید و نسبت به زمان حساس باشید. به بازه زمانی مشخص شده با ناشر و مشتری تعهد داشته باشید.
گام سوم (اخذمجوز از ناشراصلی و یا نویسنده)
از لحاظ اخلاقی شما قبل از ترجمه باید از نویسنده و یا ناشر اصلی اجازه بگیرید. شما با یک جستجوی ساده در اینترنت میتوانید راه های ارتباطی با نویسنده را پیدا کنید و دلایل خود را برای ترجمه شرح دهید. گاهی نویسنده به طورمستقیم اجازه نداده و شما بایداز طریق ناشر اجازه را کسب کنید.
حتما دانلود کنید: دانلود ۲۰ قالب رزومه حرفه‌ای زبان انگلیسی ارائه شده توسط Envato (ورد)
گام چهارم (ترجمه)
۱-سعی کنید ترجمه تحت الفظی را کنار بگذارید. این تکنیک ترجمه کیفیت کار شما را کاهش میدهد.
۲-سعی کنید جملات شما روان و ساده باشد و در عین حال لحن نویسنده نیز حفظ شود.
۳-گاهی لازم است در حین ترجمه تغییراتی جزئی ایجاد کنید سعی کنید این تغییرات آن قدر زیاد نباشند که ترجمه تفاوت زیادی با متن اصلی داشته باشد.
۴-بهتر است یک لغت نامه برای خود داشته باشید تا در طی ترجمه از واژه های یکدست استفاده کنید.
گام پنجم (ویراستاری)
در واقع مهمترین بخش ترجمه کتاب ویراستاری است. در حقیقت ویراستاری، محتوای کتاب را برای خواننده جذاب و دلنشین میکند. همین امر سبب ماندگاری کتابی میشود که ترجمه کرده‌اید. ویراستاری کردن کتاب مهارت مهمی است که علاوه بر دانش به تجربه نیز نیاز دارد. پس بهتر است فردی با مهارت و تجربه کافی این بخش را برای‌تان انجام دهد. ویرایش کردن هر اثری باعث میشود تا متن صیقلی شود و آماده خواندن برای مخاطبان باشد.
نکات مهم در ویراستاری:
- آشنایی کامل به زبان مقصد و مبدأ
- آشنایی با محتوای موجود در کتاب و درک کامل آن
- توجه به وفادار ماندن به متن اصلی نویسنده
- مدیریت صحیح برای جمع‌بندی اثر به شکلی خوانا و مناسب برای مخاطب بوم
گام ششم (طراحی جلد و صفحه‌آرایی)
طراحی جلد کتاب تاثیر بسزایی بر فروش کتاب میگذارد . طراحی جلد کتاب امری تخصصی و هنری است و معمولا با نرم افزارهایی همچون فوتوشاپ و ایندیزاین صوزت میگیرد بنابراین بهتر است این کار را به یک متخصص بسپارید.
حتما بخوانید: ۵ تا از بهترین و جدیدترین دیکشنری های انگلیسی به فارسی (موبایل و کامپیوتر)
گام هفتم (اخذ شابک، مجوز ارشاد و فیپا)
۱-شابک
شابک مخفف واژه شماره استاندارد بین‌المللی کتاب است که یک کد ۱۳ رقمی که مختص به هر کتاب است. این کد توسط اداره شابک ارائه میشود و با تجدید چاپ تغییر نمیکند. همچنین پس از چاپ ۵ جلد کتاب را باید به این اداره تحویل دارد.
۲-فیپا
فیپا مخفف فهرست نویسی پیش از انتظار است و شامل اطلاعاتی است که در پشت صفحه عنوان کتاب چاپ میشود. در ایران اداره کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی مسئول مستقیم صدور فیپا هستند.
مدارک لازم برای دریافت فیپا
- شابک
- پرینت کتاب
- فایل کتاب در سی‌دی
- فرم تکمیل شده در خواست فهرست نویسی
حتما بخوانید: اشتباهاتی که همین امروز باید از رزومه خود حذف کنید
۳-مجوز ارشاد
برای دریافت مجوز از ارشاد باید شابک، فیپا، پرینت کتاب، فایل سی‌دی کتاب و طرح جلد آن را باید به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال کنید تا مجوز چاپ کتاب برای شما صادر شود. باید بدانید بعد از اینکه کتاب به چاپ رسید، نویسنده باید ۱۰ جلد از آن را برای تایید به وزارت ارشاد ارسال کند.
برای دریافت مجوزهای لازم و چاپ کتاب میتوانید با ناشران همکاری کنید یا به صورت ناشر مولف اقدام کنید.
گام هشتم (چاپ کتاب ترجمه شده)
برای چاپ کتاب شما میتوانید یکی از دو روش چاپ دیجیتال و یا چاپ آفست را انتخاب کنید.
۱-چاپ آفست
- این نوع از چاب هزینه کمی دارد.
- برای چاپ۱۰۰۰نسخه و یا بیشتر استفاده میشود.
- این نوع از چاپ کیفیت بالایی دارد.
۲-چاپ دیجیتال
- این نوع از چاپ برای تعداد نسخه های کم استفاده میشود.
- این نوع ازچاپ کیفیت کمتری نسبت به چاپ آفست دارد.
- هزینه چاپ دیجیتال از نوع قبل بیشتر است.
حتما بخوانید: ضروری ترین idiom ها و اصطلاحات انگلیسی به فارسی
نکات تکمیلی
- تفاوت ها در ترجمه در انگلیسی آمریکایی US و UK را جدی بگیرید.جالب است بدانید که برخی کلمات مشترک در US می توانند معنای متفاوتی در UK انگلیسی داشته باشند.
- برای چاپ کتاب خود بهترین ناشران را انتخاب کنید و قبل از ملاقات با ناشر رزومه ترجمه خود و دلایل خود از چاپ کتاب را آماده کنید این کار در روند چاپ و قرارداد با ناشر بسیار کمک کننده است.
- نرم افزارهایی همچون MemoQ ، SDL Trados Studio و ProZ قابلیت‌های زیادی از جمله استفاده از حافظه ترجمه، مدیریت پروژه، ترجمه آنلاین، استخراج کلمات تخصصی، تعامل و جمع‌سپاری با دیگر مترجمان را دارند و زمانی که انجام یک ترجمه به‌طول می‌انجامد، می‌توانند مؤثر واقع شوند.
