در کشور فنلاند بیش از 150 زبان مختلف وجود دارد. زبان های رسمی (زبان های ملی) این کشور، فنلاندی و سوئدی هستند. به جز زبان های فنلاندی و سوئدی، زبان های دیگری نیز در فنلاند به صورت قانونی استفاده می شوند. زبان های سامی جزو زبان های بومی مردم فنلاند محسوب می شوند. زبان های رومی فنلاندی، زبان اشاره فنلاندی، زبان اشاره فنلاندی- سوئدی و زبان کارالیایی از جمله زبان های بومی کشور فنلاند هستند که استفاده از آنها سابقه دیرینه ای در این کشور دارد.
زبان فنلاندی (Finnish)
زبان فنلاندی در گروه زبان های اورالیک (Uralic language) قرار دارد. در فنلاند، زبان اصلی حدود 4.9 میلیون نفر از مردم، فنلاندی است و بیش از نیم میلیون نفر به عنوان زبان دوم صحبت می کنند. زبان فنلاندی همچنین در کشورهای سوئد، نروژ، کارلیای شرقی (Eastern Karelia) و اینگریا (Ingria) (در روسیه) و حتی در آمریکا و استرالیا نیز استفاده می شود. زبان فنلاندی مورد استفاده در کشور فنلاند به چند لهجه مختلف صحبت می شود. تاریخ های ثبت شده در دست نوشته های فنلاندی به حدود 500 سال قبل بر می گردد.
دانلود آموزش زبان فنلاندی در صد روز (صوتی همراه با کتاب رایگان)
زبان سوئدی (Swedish)
زبان سوئدی یک زبان هندو اروپایی و عضوی از خانواده زبان های ژرمنی شمالی است. تقریباً 9 میلیون نفر از مردم سراسر دنیا از زبان سوئدی به عنوان زبان اصلی خود استفاده می کنند؛ که نزدیک به 296 هزار نفر از آنها در فنلاند زندگی می کنند. زبان سوئدی فنلاند نوع محلی زبان سوئدی است و تفاوت های جزئی با زبان سوئدی دارد. دلیل نامگذاری این زبان به نام سوئدی فنلاند نشان دهنده تشابه با زبان سوئدی کشور سوئد است.
زبان سامی (Saami)
زبان های سامی، زبان های بومی مردم قاره اروپا هستند و خویشاوندی نزدیکی با زبان های فینیک (Finnic) (نام گروهی از زبان های شمال اروپا: فنلاندی و استونی و لپ) دارند. جمعیتی بین 60 تا 100 هزار نفر از زبان سامی استفاده می کنند؛ که حدود 10 هزار نفر از آنها فنلاندی هستند. زبان سامی به سه شکل مختلف در فنلاند صحبت می شود: سامی ایناری (Inari Saami)، سامی اِسکولت (Skolt Saami) و سامی شمالی (Northern Saami). هر کدام از این زبان ها شکل نوشتاری و رسم الخط مخصوص به خود را دارند. از سال 1992، استفاده از زبان های سامی در مناطق بومی سامی نشین فنلاند از جمله اِنانتِکیو (Enontekiö)، ایناری (Inari) و آتسیوکی (Utsjoki) و همچنین شمال سودانکایلا (Sodankylä) رسمیت یافت.
زبان کارلیایی (Karelian)
زبان کارلیایی که در کشورهای فنلاند و روسیه صحبت می شود، نزدیکترین خویشاوند زبان فنلاندی محسوب می شود و نباید با گویش کارلیایی جنوب شرقی فنلاند اشتباه گرفته شود. نزدیک به 100 هزار نفر از انواع مختلف زبان کارلیایی استفاده می کنند که تقریباً 5000 نفر از آنها فنلاندی هستند.
زبان رومی فنلاندی (Finnish Romani)
زبان رومی یک زبان هندو اروپایی است و عضوی از زیر شاخه زبان هندو آریایی خانواده زبان های هندو ایرانی به شمار می رود. زبان رومی فنلاندی (کالو فنلاندی) در گروه زبان های شمال غربی گویش های رومی شمالی قرار دارد. استفاده از این زبان به عنوان عضوی از خانواده زبان های داخل کشور و اصول زبانی در کشور فنلاند قدمتی 450 ساله دارد. از اوایل سال 1970 اقداماتی برای ابقا و توسعه زبان رومی به عنوان یک زبان کتابی صورت گرفته است.
زبان اشاره در فنلاند (Sign languages)
حدود 4000 الی 5000 نفر از ناشنوایان فنلاندی از زبان اشاره فنلاندی به عنوان اولین زبان خود استفاده می کنند. تعداد 6000 الی 9000 نفر فنلاندی شنوا زبان اشاره فنلاندی را به عنوان اولین یا دومین زبان به کار می برند. امروزه، تنها 90 نفر از زبان اشاره سوئدی- فنلاندی استفاده می کنند که همین امر موجب قرار گرفتن این زبان در لیست زبان های در حال انقراض شده است.
13 حقیقت شگفت انگیز که باید درباره زبان فنلاندی بدانید
1-اختراع زبان فنلاندی توسط فنلاندی ها صورت نگرفته است
ریشه های زبان فنلاندی با آنچه که مردم فنلاند از آن استفاده می کنند، یکسان نیست. فنلاندی ها معتقدند از آن جایی که زبان فنلاندی یک زبان اورالیک (Uralic) (خانواده ای از زبان های شمال آسیا و اروپا) به شمار می رود، اختراع این زبان در منطقه کوه های اورال (Ural Mountain)در روسیه و سرزمینی که امروزه به نام کشور ترکیه می شناسیم، صورت گرفته است.
2-قدیمی ترین دست نوشته به زبان فنلاندی کلمه spell است
برخی از کلماتی که امروزه در زبان فنلاندی استفاده می شود، قدمتی 4000 ساله دارند. به وضوح مشخص نیست که نسخه های خطی این زبان در کجا و چه زمانی ایجاد شده اند، اما قدیمی ترین دست نوشته کشف شده به زبان فنلاندی مربوط به اواسط سال 1200 میلادی و منطقه نووگورود (Novgorod)در روسیه کنونی است. این نوشته روی پوست درخت توس حک شده بود و به حدی ناخوانا بود که ترجمه آن به زبان فنلاندی امروزی ممکن نبود، اما ظاهراً چیزی شبیه به کلمه spell بوده است.
3-الفبای زبان فنلاندی، فنلاندی نیست
الفبای زبان فنلاندی از 29 حرف تشکیل شده است. زبان فنلاندی مانند الفبای استاندارد زبان رومی (شبیه آنچه در زبان انگلیسی استفاده می شود)، حروف Å و Ö از الفبای زبان سوئدی و Ä (مثل ahh در apple (سیب) تلفظ می شود) را به الفبای زبان خود اضافه کرده است. با این که این حروف به الفبا وارد شده است اما برخی از حروف مثل W در زبان فنلاندی به ندرت استفاده می شود و فقط در کلمات و نام های خارجی به کار برده می شود.
4-ادبیات فنلاند توسط یک نفر توسعه یافت
گفته می شود اولین رمانی که به زبان فنلاندی نوشته و منتشر شده است، رمان هفت برادر (به زبان فنلاندی Seitsemän Veljestä) اثر آلکسیس کیوی نویسنده و رمان نویس معروف اهل فنلاند، در سال 1870 است. این کتاب نه تنها یکی از بهترین کتاب ها در ادبیات فنلاند است که تاکنون نوشته شده، بلکه توسعه زبان نوشتاری، ترویج زبان فنلاندی مدرن و نشان غرور ملی را به همراه داشت که منجر به استقلال کشور فنلاند در سال 1917 شد.
5-فنلاندی زبان ها نسبت به مردم در فنلاند کمتر هستند
زبان فنلاندی یکی از 24 زبان رسمی اتحادیه اروپا است. با این وجود، تنها حدود 5 میلیون نفر بومی زبان، یعنی حدود یک درصد از جمعیت اتحادیه اروپا، به زبان فنلاندی صحبت می کنند. در مقایسه با سایر زبان ها، زبان فنلاندی گسترش خیلی کمی دارد و جزو زبان های نادری است که در دنیا صحبت می شود. بیشتر افرادی که فنلاندی حرف می زنند، در فنلاند زندگی می کنند، جایی که حدود 90 درصد مردم، به زبان فنلاندی به عنوان زبان اول صحبت می کنند. زبان فنلاندی در کارلیان روسیه، مناطقی از سوئد و انتهای شمال نروژ به عنوان یک زبان اقلیت رسمی است. همچنین، چند جامعه کوچک فنلاندی زبان در ایالات متحده آمریکا و کانادا وجود دارد که بیشتر آنها را مهاجران فنلاندی تشکیل می دهند.
6-فنلاندی زبان رسمی هواداران موسیقیِ هوی متال (heavy metal) است
معلمان زبان فنلاندی دریافتند بیشتر افرادی که علاقه مند به یادگیری زبان فنلاندی هستند، به دلیل علاقه آنها به موسیقی هوی متال فنلاند است. گروه های موسیقی هوی متال در فنلاند بیش از هر کشور دیگری است و آهنگ ها معمولاً به زبان فنلاندی یا انگلیسی و یا ترکیبی از این دو ساخته می شوند.
7-فقط یک کلمه فنلاندی در سراسر جهان استفاده می شود
زبان فنلاندی جزو زبان های غیر رایج در اروپا است. زبان فنلاندی کلمات زیادی ندارد که از زبان انگلیسی یا زبان های دیگر گرفته شده باشد، به استثنای یک کلمه، سونا (sauna). در واقع سونا در فنلاند ایجاد شد و جزو فرهنگ این کشور محسوب می شود. فقط این کلمه در زبان های دیگر به صورت یکسان نوشته می شود. کلمه سونا در زبان فنلاندی به صورت sow-nah”” بیشتر از “saw-nuh” تلفظ می شود.
8-زبان فنلاندی عاشق کلمات تحت اللفظی است
بسیاری از کلمات در زبان فنلاندی، به ویژه واژه های جدیدتر، ترجمه انگلیسی کاملاً تحت اللفظی و خنده دار دارند. به عنوان مثال کلماتی مانند یخچال به «کمد یخ» jääkaappi))، رایانه به «ماشین دانش» (tietokone) و تردمیل به «فرش در حال دویدن» juoksumatto)) ترجمه می شوند!
9-زبان فنلاندی یکی از طولانی ترین کلمات جهان را دارد
در زبان فنلاندی از کلمات ترکیبی زیاد استفاده می شود، به این معنی که به جای نوشتن چند کلمه به صورت جداگانه، کلمات با هم ترکیب شده و به صورت یک کلمه نوشته می شود (به عنوان مثال یک کلمه bussikuski به جای دو کلمه «راننده اتوبوس»).
این موضوع باعث ایجاد یکی از طولانی ترین کلمات در جهان با 61 حرف شده است، کلمه lentokonesuihkuturbiinimoottoriapumekaanikkoaliupseerioppilas، که به معنی «دانشجوی افسر درجه دار مکانیک کمکی موتور توربین جت هواپیما» است. البته این کلمه زیاد استفاده نمی شود!
10-آداب و رسوم در زبان فنلاندی در اولویت نیست
زبان فنلاندی معادل های رسمی خیلی کمی در محاوره و گفتار دارد، چون رویکرد فرهنگی فنلاند تأکید زیادی بر رفتار یا گفتار رسمی ندارد. چیزی که واقعاً می تواند افرادی را که به آداب و معاشرت اهمیت می دهند از زبان فنلاندی بیزار کند، این است که فنلاندی ها کلمه ای برای «لطفا» ندارند، به جای آن هر زمان که لازم باشد، از کلمه «متشکرم» (kiitos) استفاده می کنند. به یاد داشته باشید که هنگام درخواست چیزی در فنلاند، فقط باید نام آن چیزی که نیاز دارید را بگویید و نگران نباشید که این رفتار بی ادبانه است.
11-مردم فنلاند روز نام خودشان را دارند
فنلاند یکی از تنها کشورهایی است که مردم آن دو روز تولد و روز اسم خود را جشن می گیرند، سنتی که مربوط به دوره قرون وسطی است. بدین صورت که در تقویم فنلاند هر روز متعلق به یکی از نام های فنلاندی است که در آن روز افرادی با این نام از عزیزانشان کیک و کارت هدیه می گیرند. این موضوع فقط به اسم های مرسوم فنلاندی و سوئدی مربوط می شود، بنابراین کسانی که نام های غیرمعمول دارند، شامل این رسم نمی شوند.
12-گویش های فنلاندی برگرفته از شرق یا غرب کشور هستند
در فنلاند هفت گویش اصلی وجود دارد که هر کدام از آنها زیر گویش ها و اصطلاحات عامیانه خاص خود را دارند. بیشتر این موارد در بین نیمه شرقی و غربی کشور فنلاند به چشم می خورند. گویش کارلیان شرقی معادل لهجه “hick” (روستایی و بی سواد) در فنلاند در نظر گرفته می شود، در حالی که گویش های جنوبی یا هلسینکی (پایتخت کشور فنلاند) با فرهنگ و سطح بالا هستند. درک گویش فنلاندی شمالی معمولاً سخت و دشوار است، به طوری که حتی خود فنلاندی ها نیز به سختی متوجه می شوند.
13-زبان فنلاندی ضمایر جنسیتی ندارد
ممکن است کشور فنلاند موضع قاطعانه خود را در مورد برابری جنسیتی مدیون زبان خود باشد، از آن جهت که در زبان فنلاندی هیچ کلمه یا ضمیر جنسیتی وجود ندارد. تنها حالت جنسیت خنثی است به طوری که از ضمیر hän هم برای مذکر و هم برای مونث به معنی «او» استفاده می شود (زبان فنلاندی مانند زبان انگلیسی ضمایرshe و he ندارد).
2 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید
بسیااار عالی بود تشکر از سایت خوب و اطلاعات خیلی خوبتون 😃😍🌷🌸
من فنلاند زندگی میکنم. اتفاقی این پیج دیدم. مطالب جالبی نوشتید. درست هست. سپاس