فعل امری (Imperative) شکلی از فعل است که حالت دستوری دارد و برای ارائه یک سری دستورالعمل استفاده می شود، مثل نرو!، بنشین ! یا در را ببند!
1-کاربرد فعل امری
- در زبان آلمانی، جمله امری سه شکل اصلی دارد که برای امر کردن یا دستور دادن به کسی استفاده می شود. فعل امری مطابق با سه ضمیر du، ihr و Sie تغییر می کند که البته معمولا فقط ضمیر آخر با فعل می آید و در اشکال du وihr ، ضمیر به طور کلی حذف می شود و فقط فعل باقی می ماند.
Hör zu! |
گوش کن! |
Hören Sie zu! |
تو گوش کن! |
2- فرم زمان حال فعل امری
- شکل امری اکثر افعال ضعیف ، قوی و مختلط آلمانی به این صورت ساخته می شود:
ضمیر |
فرم امری | مثال | معنی |
Du (مفرد) |
ریشه فعل (+e) |
Hol (e)! |
برو بیار! |
Ihr (جمع) | ریشه فعل (+t) |
Holt! |
بروید بیاورید! |
Sie (مفرد و جمع مودبانه و رسمی) |
ریشه فعل (+ en+sie) |
Holen sei! |
بروید بیاورید! |
توجه داشته باشید که -e از آخر فعل حذف می شود اما نه جا هایی که فعل به chn-، fn- یا tn- ختم شده باشد. در چنین مواردی –e باقی می ماند تا تلفظ فعل امری راحت تر شود.
Hör zu! |
گوش کن! |
Hol es! |
برو آن را بیاور! |
اما در فعل های جملات زیر –e حذف نمی شود:
Öffne die Tür! |
در را باز کن! |
Atme richtig durch! |
نفس عمیق بکش! |
Rechne nochmal nach! |
دوباره حساب و کتابهایت را کن! |
چند نکته گرامری
در افعال ضعیفی که به -eln یا -ern ختم می شوند هم -e حفظ می شود ، اما این حرف معمولا در زبان محاوره زبان آلمانی حذف می شود.
می خوای کل این سایت توی جیبت باشه؟ توی اپلیکیشن آموزش زبان آلمانی چرب زبان، آلمانی رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان آلمانی مثل بلبل حرف بزن!
فعل |
معنا | فعل امری | معنا |
wandern | راه رفتن |
wand(e)re! |
راه برو! |
handeln |
عمل کردن |
hand(e)le! |
عمل کن! |
هر گونه تغییر مصوت در حالت امری یک فعل قوی هم مثل حالت مفرد خواهد بود و -e همان طور که گفته شد، به طور کلی اضافه نمی شود. با این حال، اگر این تغییر مصوت باعث ادغام یا املات شود ، این ادغام برای فرم مفرد فعل امری انجام نخواهد شد.
فعل |
معنا | دوم شخص مفرد | معنا | دوم شخص امری | معنا |
nehmen |
بردن |
du nimmst |
تو می بری |
nimm |
ببر! |
helfen |
کمک کردن |
du hilfst |
تو کمک می کنی |
hilf! |
کمک کن! |
laufen |
دویدن |
du läufst |
تو می دوی |
Lauf (e)! |
بدو! |
stoßen |
هل دادن |
du stößt |
تو هل می دهی |
Stoß (e)! |
هل بده! |
حتما 100 درس رایگان آموزش ضروری ترین مکالمات آلمانی را از اینجا دانلود کنید
3-ترتیب کلمات در یک جمله امری
- ضمیر مفعولی به کلماتی مثل es گفته می شود (یعنی “آن”)، mir (به من) یا ihnen (آن ها/ به آن ها) هستند که به عنوان مفعول جمله استفاده می شود . در جمله امری آلمانی، ضمیر مفعولی مستقیما بعد از فعل می آید. با این حال، شما می توانید جمله امری بسازید که هم مفعول مستقیم داشته باشد و هم مفعول غیر مستقیم. در این موارد، مفعول مستقیم همیشه قبل از مفعول غیر مستقیم قرار می گیرد.
Hol mir das Buch! |
برو برایم آن کتاب را بیاور! |
Hol es mir! |
برو آن را بیاور! |
Holt mir das Buch! |
بروید آن کتاب را برایم بیاورید! |
Holt es mir! |
برو آن را برایم بیاور! |
Holen Sie mir das Buch! |
برو آن کتاب را برایم بیاور! ( رسمی ) |
Holen Sie es mir! |
برو آن را بیاور! ( رسمی ) |
- حالت امری یک فعل انعکاسی مثل sich waschen (یعنی خود را شستن) یا sich setzen (نشستن)، ضمیر بازتابی بلافاصله بعد از فعل می آید.
فعل انعکاسی |
معنا | فعل امری | معنا |
sich setzen | نشستن | setz dich! |
بنشین! |
setzt euch! |
بنشینید! | ||
setzen Sie sich! |
بنشین! |
- در افعالی که دارای پیشوند های قابل تفکیک هستند، پیشوند در آخر دستور می آید.
فعل تفکیک پذیر |
معنا | جمله امری | معنی پیشوند |
zumachen | بستن |
Mach die Tür zu! |
در را ببند! |
aufhören |
ایستادن |
Hör aber endlich auf! |
متوقفش کن! |
4-نکاتی در مورد فعل امری
در زبان آلمانی هم در پایان جملات امری علامت تعجب می آید مگر این که از این افعال برای دستور دادن استفاده نشود و جمله، حالت درخواستی داشته باشد. مثلا اگر از کسی بخواهیم زمان را به ما اعلام کند از علامت سوال استفاده می شود:
Lass ihn in Ruhe! |
تنهایش بگذار! |
Sagen Sie mir bitte, wie spät es ist. |
می شود بگویی ساعت چند است؟ |
- فعل sein (به معنی بودن ) یک فعل قوی و بی قاعده است. حالت امری آن هم نامنظم می باشد و با du، sie و گاهی wir می آید اما مثل افعال امری عادی ساخته نمی شوند :
Sei ruhig! |
ساکت باش! |
Seid ruhig! |
ساکت باشید! |
Seien Sie ruhig! |
ساکت باش / باشید ( رسمی ) |
حتما بخوانید: آموزش ساختار جمله در زبان آلمانی (به زبان ساده)
نکته
واژههایauch ،nur ، mal و doch اغلب با افعال امری می آیند تا معنای شان را به روش های مختلف تغییر دهند، اما اغلب ترجمه نمی شوند زیرا معادل مشخص ندارند.
geh doch! |
ادامه بده! |
Sag mal, wo warst du? |
به من بگو، کجایی ؟ |
Versuchen Sie es mal! |
امتحان کن! |
Komm schon! |
لطفا بیا! |
Mach es auch richtig! |
مطمئن باش درست انجامش می دهی! |
افعال امری در زبان آلمانی کاربرد های دیگری هم دارند :
- مصدرها اغلب به جای فعل امری در دستورالعمل ها یا اطلاعیه های عمومی استفاده می شوند.
Einsteigen! |
سوار شوید! |
Zwiebeln abziehen und in Ringe schneiden. |
پیازها را پوست بکن و آنها را خرد کن! |
- اسامی، صفت ها یا قید ها هم می توانند به عنوان فعل امری مورد استفاده قرار گیرند:
Ruhe! |
ساکت باش! |
Vorsicht! |
مراقب باش! |
برخی از این افعال به عبارات مجموعه ای تبدیل شده اند:
Achtung! |
گوش کنید/ توجه کنید! |
Rauchen verboten! |
سیگار نکشید! |
نکات کلیدی
ضمایر امری در آلمانی عبارتند از: du، ihr، sie و wir.
ضمایری مثل ihr ، Sie و wir برای اکثر افعال قوی ، ضعیف و مختلط استفاده می شود، اما شکل du پایان فعلی که -st دارد را حذف و گاهی اوقات یک -e در انتهای آن اضافه میکند.
هر گونه تغییر واکه در ریشه یک فعل قوی ، در فعل امر هم رخ می دهد، مگر این که حروف املات داشته باشد.
ضمایر مفعول همیشه بعد از فعل و ضمیر مفعولی مستقیم قبل از ضمیر مفعولی غیرمستقیم قرار می گیرد.
ضمایر انعکاسی هم بعد از فعل می آیند، در حالی که پیشوند های فعل قابل تفکیک در انتهای جمله امری قرار می گیرند.
sein دارای اشکال امری نا منظم است.
ویدیوی آموزش افعال امری در زبان آلمانی
4 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید
ممنون از زمانی که برای تهیه این مطلب گذاشتید.
ممنونم بسیار کامل توضیح دادین
ممنونم بسیار کامل توضیح دادین
عالی بود
ممنونم