ترکیه به عنوان سی و هفتمین کشور بزرگ جهان، در تنوع فرهنگی، آداب و رسوم، چشم انداز و غذا رقیب ندارند. برای تاریخ این کشور می توان کتابی با هزاران صفحه نوشت. جلال و شکوه این کشوری که الان می بینید، به خاطر گذشته ی آن است.
۱-تاریخچه مختصر
یک معرفی کوتاه از این کشور را با استانبول شروع می کنیم، همان قسطنطنیه ی سابق و پایتخت هر دو امپراطوری بیزانس و عثمانی که اکنون منقرض شده اند.
بسیاری از پادشاه ها از جمله لیکیان، پارس ها و اسکندر کبیر حکمرانی این سرزمین ها را که بین آسیای صغیر و اروپا امتداد داشت، اداره می کردند. اما از سال ۳۳۰ بعد از میلاد امپراتوری روم شرقی در سراسر منطقه پیروز شد و جایگاهی عالی کسب کرد.
آن ها با ساختن بسیاری از نقاط دیدنی مهم مانند ایا صوفیه در استانبول سال های پربار و سودبخشی را تا سال ۱۴۵۳ قبل از میلاد تجربه کردند، تا وقتی که سلطان محمد دوم، ملقب به فاتح به قسطنطنیه حمله کرد و تاج و تخت پادشاهی را برای خود به دست آورد . یک امپراتوری جدید بر کره ی زمین مسلط شد و از قسطنطنیه شروع به حکمرانی کرد، عثمانی ها به عنوان مبارزان سرسخت و قدرتمند شهرت داشتند.
می خوای کل این سایت توی جیبت باشه؟ توی اپلیکیشن آموزشی چرب زبان، هرررر زبانی رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! در کمترین زمان زبان مدنظرتو مثل بلبل حرف بزن!
با این حال، آداب و رسوم و سنت های آن ها به مرور زمان و آهسته اهسته تغییر کرد و ضعف آن ها را نمایان ساخت و در اوایل قرن بیستم آن ها را در معرض شکست قرار داد. پس از جنگ استقلال علیه نیرو های متفقین، مصطفی کمال آتاتورک جمهوری ترکیه را در سال ۱۹۲۳ تشکیل داد و به این ترتیب ترکیه به یک کشور مسلمان سکولار تبدیل شد.
برای سال های طولانی ترکیه وارد رادار بین المللی شد و پروازها به ترکیه از سر گفته شد و همچنین او در تلاش بود تا خسارات به جا مانده از جنگ را ترمیم کند. اما در سال ۱۹۷۰ مسیر معروف هیپی، ترکیه را به گردشگری انبوه معرفی کرد و در سال ۱۹۸۰ پکیج تعطیلات آن را به عنوان یک مقصد محبوب گردشگری در نقشه قرار داد . تا سال ۲۰۱۵، این کشور به یکی از ده مقصد برتر بازدید در جهان تبدیل شده بود.
۲-نقشه جغرافیایی و نواحی ترکیه
گردشگرانی که برای بار اول به ترکیه سفر می کنند، غالبا از دیدن مناظر کاملا متفاوت از دشت های بیابانی که تصور می کردند، غافلگیر می شوند. هم مرز با هشت کشور، شمال، غرب و بیشتر جنوب (مدیترانه) خطوط ساحلی می باشد که پر از سواحل شنی است و یکی از استراحتگاه های تفریحی محبوب به شمار می رود. استانبول در شمال غربی، بزرگترین شهر ترکیه است که دارای شماری از همسایگان شهری، سنتی و بین المللی می باشد.
برخی نواحی مانند بیوغلو به شدت تحت تأثیر هنر، موسیقی و ترند های غربی قرار دارند و در طرف مقابل ، منطقه شمال شرقی که اختلاف کاملی با یکدیگر دارند. کوه های کاکار که در ارتفاع بالاتر قرار گرفته اند شرایط آب و هوایی و خاک بسیار مناسبی را برای گیاهان و درختان فراهم می کند، بنابراین این منطقه را به پایتخت تولید چای ترکیه تبدیل کرده است. بارش زمستانی باعث شده است که مردم محلی درختان خود را از چوب جنگل های انبوه بسازند. مردم به راحتی می توانند شباهت بین منطقه و تپه های سوئیس را مشاهده کنند .
منطقه ی سنتی واقع در جنوب شرقی متشکل از شهرهای مشهوری مانند گازیانتپ (معروف به پسته و باقلوا)، سانلیورفا ( ملقب به شهر انبیا )، رادین ( نامزد ثبت در فهرست میراث جهانی جهانی یونسکو )، نشان اختصاصی و معروف منطقه شامل استخر ابراهیم است و گفته می شود جایی است که نمرود ابراهیم را به شعله های آتش انداخت . در نهایت در مرکز کشور، منطقه ی آناتولی کشورهایی مانند آنکارا (پایتخت ترکیه) را شامل می شود اما از آن محبوب تر و معروف تر کاپادوکیا است. یک منطقه ی باورنکردنی که به دلیل چشم انداز و وجود غار کلیسا و شهر های زیرزمینی آن می باشد.
۳-غذا و نوشیدنی
برچسب زدن به ترکیه به عنوان کشور کباب خوران یک اشتباه است، چرا که خیلی از دستور غذاهای دیگری هم هستند. خوراک های ساده ای با بسیاری از میوه ها که در اراضی بسیار حاصلخیز این کشور رشد می کنند. با وجود فرضیه های بسیاری از مردم، ترکیه یک کشور ایده آل برای گیاهخواران است زیرا جدا از مرغ ، گوشت گران است.
نان پای ثابت هر وعده ی غذایی می باشد و برای موارد خاص یا صرف شام در رستوران، سینی های مزه، و پیش غذاهای یکسان اغلب وعده ی شام را شروع می کنند. غذای ماهی مخصوصا در فصل تابستان که مردم در رستوران های ساحلی گرد هم جمع می شوند تا ماهی کشتار روز را صرف کنند، بسیار پر طرفدار می شود. رستوران های کوچک ترکی که به نام لوکانتا شناخته می شوند ، ویژه ی مسافران اقتصادی با غذاهای ارزان و به مقرون به صرفه مثل CORBA (سوپ) ، PIDE یا LAHMACUN (معادل پیتزا)، است و با اختلاف زیاد محبوب ترین خوراکی شیرین باقلوا می باشد که لایه های کلوچه ای مانند دارد و با انواع مغزها پر شده که روی آن با شهد شیرین و چسبناکی پوشیده شده است.
اگرچه قهوه ترک نیز جز نوشیدنی های فوق العاده محسوب می شود اما چای شیرین ریخته شده داخل لیوان های شیشه ای لاله شکل ، پر مصرف ترین نوشیدنی مردم است، همانطور که در قهوه خانه های اغلب روستاها، شهرک ها و شهرها وجود دارد. نوشیدنی سرد ایرانی (دوغ) ، ترکیبی از ماست ، آب و نمک است که در تابستان حال آدم را جا می آورد و درمانی عالی برای درد های معده، علی رغم ترکیبی عجیب و غریب آن می باشد. ترکیه کشوری سکولار است اما اکثر مردم مسلمان هستند و پنج بار در روز در سراسر کشور نماز می خوانند که این خود یک وحدت ملی می باشد.
به غیر از مساجد، مذهب به طور گسترده بین عموم نمایش داده نمی شود مگر در جشنواره هایی مانند سکر بایرام یا همان جشن عید فطر که کودکان برای گرفتن شرینی ، در خانه های مردم را می زنند و خانواده ها در طول روز برای سر زدن به خانه های یکدیگر می روند.
غذاهای سنتی ترکیه
۱- میدیه دولما (Midye Dolma)
این نوع دلمه صدف دو کفه ای است که با موادی مانند برنج معطر، مواد تند و معطر و ترشی جات به همراه مواد دیگر پر می شود. برای خوردن آن، کفه بالایی صدف را جدا کنید. کمی آب لیمو بر روی آن بریزید، از کفه جدا شده به عنوان قاشق استفاده کنید و این غذای خوشمزه را امتحان کنید.
۲- نخود پلو(Nohutlu Pilav)
نخود پلو یکی از معروف ترین و خوشمزه ترین غذاهای ترکیه است که در ترکیه محبوبیت زیادی دارد. این غذا طرز تهیه بسیار ساده ای دارد، با این حال بسیار خوشمزه و خوش طعم است. برای تهیه این غذا، برنج و نخود و گاهی تکه های مرغ سرخ شده را به صورت لایه لایه روی همدیگر می ریزند و در آخر با ادویه های خوش طعم آن را مزه دار می کنند.
۳- مِنِمِن (Menemen)
منمن نام یک املت ترکیه ای خوشمزه است که معمولا به عنوان صبحانه سرو می شود. برای تهیه منمن پیاز، گوجه، فلفل قرمز، فلفل سبز و سبزیجات معطر را در روغن سرخ می کنند و بعد تخم مرغ ها را به آن اضافه می کنند.
۴- بورک(Börek)
یکی از محبوب ترین و خوشمزه ترین غذاهای ترکیه که به عنوان صبحانه و میان وعده سرو می شود بورک است. برای تهیه بورک از خمیر یوفکا استفاده می کنند. خمیرها را به شکل های دلخواه درمی آورند. بعد داخل آن را با مواد مختلفی مثل گوشت چرخکرده، پنیر و سبزیجات پر می کنند. بورک را باید داغ و تازه بخورید تا متوجه طعم لذیذ و فوق العاده آن بشوید.
شرایط مهاجرت به ترکیه: کار، تحصیل، دریافت شهروندی و نکات دیگر
۵- ایمام بایلدی (İmam bayildi)
ایمام بایلدی در واقع بادمجان شکم پر است. داخل بادمجان ها را با پیاز، سیر، گوجه، جعفری، فلفل پر می کنند و بادمجان ها را داخل روغن زیتون می پزند. این غذا در اصل به دوران امپراتوری عثمانی برمی گردد و امروزه نیز در اکثر مناطقی که تحت تسلط عثمانی ها بودند این غذا مصرف می شود.
۶- کوزو تَندیر(kuzu tandir)
یکی از غذاهای محلی ترکیه است که برای تهیهی آن، برهی درسته را داخل تنور آویزان میکنند تا بهآرامی پخته شود. این غذا با گوشت بسیار لطیف تهیه شده و بههمراه ایچ پیلاو (برنج بههمراه تکههای جگر، آجیل و نوعی کشمش) یا سیبزمینی و ماست سرو میشود.
۴- ده چیزی که از کشور ترکیه نمی دانید
ترکیه یکی از محبوب ترین مقاصد تعطیلات در طول ماه های تابستان است که با سواحل زیبا و هوای بی نظیر و آفتابی بی مانند، توجه توریست های بسیار زیادی را به خود جلب کرده است. با این حال ، چیزهای زیادی در مورد این کشور دیدنی وجود دارد که ما نمی دانیم . بنابراین، اجازه دهید ترکیه واقعی و میراث واقعا دلربای آن را به شما معرفی کنیم.
۱- ترکیه یکی از پانزده نامزد در فهرست میراث جهانی می باشد: پارک ملی گورمه Göreme و سایت های سنگی کاپادوسی واقعا فوق العاده هستند و بهترین چشم انداز آن در طلوع آفتاب و درون بالون های هوای گرم قابل مشاهده می باشد و بی نظیر خواهد بود.
۲- خط ساحلی دریای سیاه ترکیه فاصله بین پاریس و برلین را طی می کند: خط ساحلی به طول ۱۶۵۰ کیلومتری از استانبول تا مرز ترکیه با جورجیا طول دارد. سواحل منطقه دریای سیاه در تقابل کامل با سواحل جنوبی هستند که در بروشورهای مربوط به تعطیلات قابل مشاهده هستند و با باد های شرجی شمالی نمایان می شوند.
–۳یکی از قدیمی ترین مراکز خرید در جهان است: بازار بزرگ استانبول یکی از بزرگترین و قدیمی ترین بازارهای سرپوشیده در جهان است. . این یک شگفتی فرهنگی است، با ۶۱ خیابان سر پوشیده و بیش از ۳۰۰۰ فروشگاه که هر روز بین ۲۵۰،۰۰۰ تا ۴۰۰،۰۰۰ توریست را به خود جذب می کند.
۴- “Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine” طولانی ترین کلمه به زبان ترکی است ، با ۷۰ حرف ! و این بدان معناست که ” شما آدمی هستید که به راحتی نمی توان شکستتان داد. ”
۵- استانبول تنها شهر جهان است که دو قاره را در بر می گیرد: آیا می دانید تنها ۳٪ ترکیه در اروپا است؟ و ۹۷ درصد دیگر کشور در آسیا است!
۶- گل لاله از ترکیه آمده است: معلوم نیست که لاله ها اول در کجا رشد کرده اند، اما بسیاری از ما اکنون تصور می کنیم که در هلند بوده است زیرا آن ها به یک سمبل قابل تشخیص تبدیل شده اند. با این حال ، می دانیم که عثمانیان گل را محبوب کردند و در واقع مسئولیت معرفی آن ها به اروپا را بر عهده گرفته بودند.
۷- ترکیه مسئولیت ۸۰ درصد صادرات فندق دنیا را بر عهده دارد: ترکیه یکی از معدود کشورهای جهان است که برای رشد و تولید فندق از شرایط آب و هوایی مطلوبی برخوردار است. بنابراین طی ۶ قرن گذشته مواد کامل برای ساخت نوتلا را به سایر کشورها صادر کرده است و اکنون ۷۵٪ از تولید جهانی را به خود اختصاص داده است.
۸- بیشتر مردم ترکیه تا سال ۱۹۳۴ نام خانوادگی نداشته اند: قانون نام خانوادگی در جمهوری ترکیه تا ۲۱ ژوئن ۱۹۳۴ به طور کامل اجرا نشده بود. اگرچه بسیاری از شهروندان مسیحی و یهودی در ترکیه از قبل دارای نام خانوادگی بودند، اما این قانون کلیه شهروندان ترکیه را ملزم کرد تا از نام خانوادگی وراثتی استفاده کنند.
۹- ترکیش دیلایت یا راحت الحلقوم مشهورترین غذای ترکی می باشد: راحت الحلقوم دو حالت دارد، یا عاشقش هستید یا از آن متنفر خواهید بود. این در واقع یکی از باستانی و قدیمی ترین غذاهای شیرین جهان است که قدمت آن به ۲۳۰ سال می رسد.
۱۰- اولین کلیسای مسیحی در ترکیه ساخته شده است: اگر چه ترکیه در درجه اول یک کشور مسلمان است، اما بسیاری از ریشه های مسیحیت را نیز می توان در این کشور پیدا کرد. به عنوان مثال اعتقاد بر این است اولین کلیسایی که توسط انسان ساخته شد در انطاکیه در ترکیه بود.
۵-مسافران حق آوردن چه چیزهایی را به ترکیه دارند؟
مسافران مجاز به آوردن موارد زیر به این کشور هستند:
- ۶۰۰ عدد سیگار، ۱۰۰ سیگارچه، ۵۰ سیگار برگ و ۲۵۰ گرم تنباکو
- ۱ لیتر الکل ۲۲٪ یا ۲ لیتر الکل زیر ۲۲٪
- ۵ بطری (حداکثر ۱۲۰ میلی لیتری) عطر و ادو توالت
- ۱ کیلوگرم چای، قهوه، شکلات یا شیرینی (۱ کیلو از هر کدام)
- هدایایی به ارزش ۴۸۰ دلار آمریکا (برای کودکان زیر ۱۵ سال این رقم به ۱۶۵ دلار کاهش می یابد)
ورود موارد زیر به ترکیه ممنوع است: مواد مخدر و لوازم تیز (از جمله چاقوهای کمپینگ) و اسلحه به مجوز ویژه نیاز دارند.
۶-رسوم ازدواج در ترکیه
- در ترکیه به خصوص آناتولی، چند روز قبل از برگزاری مراسم، کارت های دعوت میان دوستان و فامیل ها پخش می شود و در برخی مناطق هدایایی مانند قاشق چوبی، روسری، لیوان، حوله، صابون و … را برای مدعوین می فرستند.
- در بسیاری از مناطق، مراسم عروسی در خانه داماد و با برگزاری مراسم نصب پرچم آغاز می شود.
- در روز عروسی در فرهنگ ترکی رسوم ساغدوش وجود دارد که معمولا ۲ نفر هستند و از نزدیک ترین دوستان داماد انتخاب می شوند و روی بازوهایشان ربان و یا روسری قرمز بسته می شود.
- عروس یک همراه به نام یئنگه دارد که مسئول آماده کردن عروس است و عروس را برای مراسم حنابندان و عروسی یاری می کند.
- قبل اینکه عروس از خانه پدر خارج شود، پدر عروس برای دخترش دعای خیر می کند و کمربند قرمز را به دور کمر او می بندد و اگر عروس پدر نداشت این کار توسط برادر، عمو و یا دایی عروس انجام می شود.
- هنگام عروسی دوستان عروس نام خود را درون کفش عروس می نویسند و بعد از پایان مراسم کفش را در می آورند و اگر نام کسی پاک شده باشد به معنی آن است که آن دختر به زودی ازدواج خواهد کرد.
۷-آداب احوالپرسی
وقتی دو مرد در ترکیه یکدیگر را ملاقات میکنند، دست خود را برای احوالپرسی بسوی یکدیگر دراز کرده و با تماس چشمی و لبخند، دست همدیگر را میفشارند. اگر دوستانی نزدیک باشند، ممکن است یکدیگر را نیز در آغوش بگیرند و بهآرامی با کف دست ضربهای به پشت یکدیگر بزنند. ناگفته نماند که برخی نیز هنگام مصافحه، صورت یکدیگر را به نشانه صمیمیت و احترام میبوسند. بانوان نیز هنگام اولین ملاقات دست یکدیگر را بهآرامی میفشارند؛ اما اگر همدیگر را بشناسند، ممکن است یکدیگر را در آغوش گرفته و صورت هم را ببوسند. شاید حال بپرسید نحوه احوالپرسی آقایان با بانوان چگونه است؟ اگر آقا هستید، شاید بهترین کار این باشد که به اشارات نفر مقابل توجه کنید؛ اگر کسی دستش را بهسوی شما دراز کرد، با او دست دهید و اگر از شما فاصله گرفت، شما هم با تکان دادن سر، کلمه مرحبا (به معنای سلام) را ادا کنید.
۸-آداب مهمانی
اگر به منزل کسی دعوت شدید، حتماً به خاطر داشته باشید که ابتدا کفش خود را از پای درآورده و سپس قدم در منزل او بگذارید. در وقت غذا به جایگاهی که میزبان برای شما آماده کرده است (در خانههای شهری روی میز ناهارخوری و در خانههای روستایی روی میزی کم ارتفاع) رفته و منتظر بمانید تا غذا برای شما سرو شود. فراموش نکنید که در هنگام صرف غذا باید پای خود را زیر میز یا روکشی که برای این منظور در نظر گرفته شده است پنهان کنید، زیرا پا در فرهنگ مردم ترکیه بخش ناپاکی از بدن محسوب میشود.
۹-آداب هدیه دادن
اگر به منزل کسی دعوت شدید، حتماً هدیهای به نشانه احترام و تشکر با خود به همراه ببرید. معمولاً مردم ترکیه برای همدیگر شیرینی –مخصوصاً شیرینی باقلوا- هدیه میآورند؛ اما شما میتوانید هدایای تزئینی مثل گلدان، لیوان، جام و غیره را برای میزبان خود هدیه ببرید.
۱۰-جشن های سنتی در ترکیه
۱- فستیوال کشتی شترها
کشتی شترها در شهر اِفِسوس ترکیه، معادل فستیوال گاوبازی در اسپانیا و جنگ خروس ها در هند است و در ماه ژانویه برگزار میشود. در این جشن یک جفت شتر نر، موسوم به گاوهای وحشی، شانس رقابت با یک شتر ماده زیبا، موسوم به گاو، را پیدا می نمایند. آن ها واقعاً باهم نمی جنگند، اما وقتی که یکدیگر را دنبال می نمایند و به سوی تماشاگران می آیند، صحنه های جذابی را پدید می آورند.
۲- فستیوال معجون مسیر
فستیوال معجون مِسیر (Mesir) به گرامیداشت درمان حفصه سلطان، مادر سلطان سلیمان کبیر، اشاره دارد. او از یک بیماری با استفاده از نوعی شیرینی موسوم به معجون جهت جان به در می برد. سلطان سپس دستور می دهد تا این شیرینی برای سلامت همه، در بین عموم توزیع شود. در این فستیوال بین ۲۱ تا ۲۴ مارس، یک آشپز اقدام به تهیه این معجون جادویی از ۴۱ گیاه می نماید. گروهی متشکل از ۱۴ زن این شیرینی را در قالب بسته های کوچک تقسیم نموده و پس از متبرک کردن آن توسط روحانیون، از بالای مناره و گنبدهای مسجد سلطان بر سر مردم می ریزند.
۳- عید فطر
ماه رمضان در تقویم قمری زمان ثابتی ندارد و نمی توان به این رویداد مذهبی صرفاً در یک ماه به خصوص اشاره نمود. بااین حال، این عید در قالب یک فستیوال سه روزه در ترکیه برگزار می شود و نویدبخش انتها ماه رمضان است. مردم ترکیه در این روز به ملاقات اعضای خانواده می فرایند.
۴- فستیوال کشتی روغن
این فستیوال ۶۰۰ ساله، در شهر ادرنه ترکیه ودر ماه ژوئن برگزار می شود. مردانی از فرهنگ ها، مذاهب و سنین مختلف در این مسابقه شرکت می نمایند و صرف نظر از تفاوت زبانی و مذهبی و نژادی به رقابت با یکدیگر می پردازند. کشتی گیران، موسوم به پهلوان ها، به رقابت یکدیگر می فرایند.
این یک رویداد جذاب است که با حضور ۴۰ طبل زن و سورنا زن حال و هوایی مسحورنماینده به خود می گیرد. در انتهای مسابقه، کمربند طلایی در قالب مراسمی در شهر گردانده شده و عبادت نمایندگان برای نیایش راهی مسجد سلیمیه می شوند.
۵- فستیوال رومی در قونیه
پایکوبی سماع دراویش شیوه ای برای مراقبه است که به مکتب صوفیان تعلق دارد. ریشه های این مراسم به فرمان مولوی، مولانا جلال الدین رومی، بازمی شود. هرساله در خلال هفته منتهی به ۱۷ دسامبر در قونیه، روز مرگ مولانا، هزاران نفر از سراسر جهان در مقبره باشکوه وی گرد هم جمع می شوند تا یاد او را گرامی بدارند. ۱۷ دسامبر در قونیه به شب عروسی مولانا و ملاقات او با معبودش، معروف است.
۶- مراسم ذوب سرب
ترکها هم به چشم بد و چشم زخم اعتقاد دارند. چشمهای آبی شیشهای را میتوان در اغلب خانهها و مغازههای ترکیه پیدا کرد. این چشمهای شیشهای در همه اندازهای در ترکیه به فروش میروند تا مردم را از شر چشم حسود و تنگ نظر نگاه دارند.
علاوه بر اینها مراسم سنتیای در ترکیه وجود دارد که در آن فردی که چشم خورده را در زیر یک سفره یا رو میزی مینشاندند و یک متخصص چشم زخم میآوردند و او سرب را ذوب میکرد و به شکلی خشن در آب میریخت. این باعث میشد که سرب با حالتی شبیه انفجار به اطراف بپاشد و آنها معتقد بودند این عمل انرژی منفی را دفع میکند و چشم بد را از فرد نظر دیده دور میکند. آنها پس از این مراسم قسمتی از سرب را نیز نگه میدارند و باور دارند که آنها را از چشم بد دور میکند.
۱۱-لباس سنتی مردم ترکیه
تا قبل از دوره عثمانی ترکان هیچ گونه تمایلی برای تغییر در پوشاک سنتی خود نداشتند. آنها از پوشاک خود به عنوان عاملی برای پوشش و محافظت بدن و نمادی برای نشان دادن هویت قومی و قبیله ای و سیاسی و مذهبی خود استفاده می کردند. همواره تلاش می کردند که هویت ترک بودن خود را با فرهنگ پوششی خود حفظ کند و به این وسیله خود را از دیگران متمایز می کردند.
۱۲-ویدیوی معرفی ترکیه