دانمارک یک زبان رسمی دارد: زبان دانمارکی. اما اگر جزایر فارو (The Faeroe Islands) و گرینلند (Greenland) را هم جزء این قلمرو به حساب بیاوریم باید گفت چند زبان اقلیت نیز در این کشور صحبت می شود.
دانمارکی ها از سنین بسیار پایین انگلیسی را می آموزند و ۸۶ درصد از همه دانمارکی ها این زبان را به عنوان زبان دوم خود صحبت می کنند. به این ترتیب، خارجی ها تقریبا راحت می توانند به دانمارک سفر و با دانمارکی ها ارتباط برقرار کنند. با این تعاریف، مهم است که بدانیم زبان دانمارکی هنوز هم توسط همکاران، همسایگان، در سوپرمارکت های محلی و توسط مسئولان دانمارکی برای تکلم استفاده می شود. مردم نمی دانند که بدون دانستن زبان دانمارکی، آيا ثبت نام یا پیدا کردن شغلی در دانشگاه کپنهاگ شدنی است یا خیر.
برای تسهیل در تصمیم گیری شما، اطلاعاتی درباره استفاده زبان ها در دانمارک در این مطلب گردآوری شده است.
۹ حقیقت حیرت انگیز درباره زبان دانمارکی
هانس کریستین اندرسن (Hans Christian Andersen) معروف ترین نویسنده دانمارکی در سطح بین المللی است که قصه های جن و پری او بسیار معروف هستند و افراد زیادی در سرتاسر جهان آن ها را دوست دارند. در واقع، داستان های زیادی از او مانند لباس نوی پادشاه و بچه اردک زشت به بیش از ۱۲۵ زبان ترجمه شده اند.
قطعا ترجمه انگلیسی این کتاب ها را خوانده اید، اما آیا چیزی درباره زبان اصلی آن ها، یعنی دانمارکی، می دانید؟ به عنوان مثال، آیا می دانستید که همین ۶۰ سال پیش بود که حرف جدیدی به حروف الفبای دانمارکی اضافه شد؟ یا اینکه دانمارکی زبانان زبان های نروژی و سوئدی را هم می فهمند؟ زبان رسمی دانمارک آکنده از مسائل پیش پا افتاده، غیرمعمول و جالب است: بیشتر بخوانید تا بیشتر یاد بگیرید.
۱- دانمارکی زبانان زبان های نروژی و سوئدی را هم می فهمند
دانمارکی، نروژی و سوئدی زبان هایی با ویژگی فهم متقابل هستند. یعنی متکلمان هر کدام از آن ها می توانند زبان دیگری را هم بفهمند. به این ترتیب، یادگیری دانمارکی تقریبا مثل یادگیری سه زبان در آن واحد است!
2- دانمارکی زبان رسمی گرینلند است
با اینکه دانمارکی در درجه اول در دانمارک صحبت می شود، اما به عنوان زبان رسمی گرینلند هم انتخاب شده است و زبان مادری تقریبا ۲۰ درصد از جمعیت کل آن است.
3- حروف صدادار در زبان دانمارکی بسیارند
دانمارکی هم مانند انگلیسی از الفبای رومی استفاده می کند، ولی سه حرف صدادار دیگر هم دارد: Æ، Ø و Å. بنابراین، این زبان روی هم رفته ۹ حرف صدادار دارد که به ۱۶ روش مختلف تلفظ می شوند. به عنوان مثال، حرف «a» در کلمه های sal (تالار)، salt (نمک) و saks (قیچی) در هر کلمه صدای متفاوتی دارد.
4- مودبانه هم می توان صحبت کرد، اما این روش این روزها خیلی کاربرد ندارد
انگلیسی زبانان غالبا با زبان هایی در کشمکش است که روش های مختلفی برای خطاب قرار دادن مودبانه و غیررسمی مخاطب دارند. زبان دانمارکی این تمایز را به این صورت نشان می دهد که du را برای خطاب غیررسمی و De را برای خطاب رسمی استفاده می کند. اما De در گفتار امروزی به ندرت استفاده و بیشتر در گفتار از مد افتاده یا نامه های رسمی دیده می شود.
۵- واژه سازی فی البداهه در زبان دانمارکی کار راحتی است
دانمارکی هم مانند آلمانی و هلندی بهره های فراوانی از ترکیب سازی برده است. ترکیب سازی، اضافه کردن واژه ها به یکدیگر و ساختن واژه های طولانی تر است. برای مثال، واژه Langtidsplanlægge واژه ای ترکیبی و مشتق شده از واژه های lang (طولانی)، tid (زمان) و planægge (برنامه) است. به خاطر همین ویژگی ترکیب سازی است که تقریبا بی نهایت واژه های بالقوه دانمارکی وجود دارد.
۶. استفاده از صدای «غژژژژژژژژژژژژ» معنای حرفی که می زنید را تغییر می دهد
زبان دانمارکی دارای ویژگی آوایی شسته رفته ای به نام stød است که صدایی مانند یک سکسکه یا غژغژ کردن است. این آوا آشکارا و بهطرزی رسواگونه مهارت دانمارکی زبانان غیربومی را به چالش می کشد. نکته مهم آنجا است که stød تنها فرق بین تلفظ واژه های bønner (لوبیا) و bønder (کشاورز) است.
۷- سال ۱۹۴۸ حرف جدیدی به زبان دانمارکی افزوده شد
حرف å تا سال ۱۹۴۸ در دانمارکی نوشتاری وجود نداشت و تا پیش از آن به صورت دو a در کنار هم (aa) نوشته می شد. «å» نتوانست جای «aa» را به طور کامل پر کند. برای مثال، بعضی شهرها مانند Aalborg هیچوقت این پیمان جدید را در اسم شهرهای خود نپذیرفت و همچنان، «aa» در گوشه و کنار دیده می شود.
۸- دانمارکی دارای دو جنسیت است، اما نه جنس مونث و مذکر
اسم ها در زبان دانمارکی یکی از دو جنسیت موجود را می پذیرند، اما به جای اینکه آن ها را مذکر یا مونث بنامند، عام یا خنثی می خوانند. تمامی اسامی باید یکی از این دو جنسیت را داشته باشند، اما نحوه تخصیص جنسیت به هر کدام از واژه ها تا حد زیادی اختیاری است.
9- زبان دانمارکی از سیستم شمارش ۲۰ تایی استفاده می کند
حداقل بعضی وقت ها که چنین است. در زبان دانمارکی، اعداد ۵۰، ۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ از سیستم بیست گانه استفاده می کنند، به این معنی که آن ها به جای ۱۰، مبتنی بر ۲۰ هستند. برای مثال، «شصت» در این زبان به حروف «tres» نوشته می شود. این واژه شکل خلاصه شده tresindtyve (tre-sinde-tyve) به معنی ۳ ضرب در ۲۰ است.
حتی اگر داستان های کلاسیک دانمارکی مانند پری کوچک دریایی را هزاران بار خوانده باشید، باز هم شرط می بندم که نمی دانید در زبان دانمارکی چطور باید بشمارید!
البته، به جز شمردن پیچ و خم های بسیار دیگری هم در زبان دانمارکی وجود دارد. در واقع، پیچیدگی های دستور زبان دانمارکی فقط کمی پیچیده تر از خط داستانی جوجه اردک زشت است. بنابراین، اگر می خواهید دانمارکی یاد بگیرید، باید کلاس هایی را پیدا کنید که یک دانمارکی زبان بومی واجدشرایط آن را برگزار کند تا بتواند به تمامی پرسش های شما پاسخ بدهد.