آموزش زمان گذشته در زبان ترکی استانبولی (و 8 شکل آن)

درست مثل هر زبان دیگری، افعال زمان گذشته در زبان ترکی استانبولی هم اشکال مختلفی دارند. ما امروز شما را با «انواع مختلف زمان گذشته» و تفاوت های آنها به همراه توضیحات و مثال های مختلف آشنا می کنیم. خیلی خب! بیایید شروع کنیم.

1- زمان گذشته ساده در زبان ترکی استانبولی

زمان گذشته ساده (-DI) برای توصیف کاری که در گذشته انجام شده است، به کار می رود. این زمان در زبان ترکی استانبولی مثل زبان فارسی کاری را تشریح می کند که در گذشته انجام شده و به پایان رسیده است. پسوندهای مورد استفاده برای این زمان «di/dı/ti/tı» هستند. البته پسوندهای «miş» و «di» متفاوت هستند و اشاره به عملی دارند که در گذشته صورت پذیرفته و گوینده خودش شاهد انجام آن بوده است. از طرفی دیگر، فعل گذشته با پسوند «miş» برای توصیف کاری که در گذشته انجام شده و گوینده فقط آن را شنیده و خودش شاهد انجام آن نبوده است هم استفاده می شود.

مثال هایی برای زمان گذشته ساده در زبان ترکی استانبولی:

• Sevmek   دوست داشتن، علاقه داشتن
• Sevdim   من دوست داشتم، من علاقه داشتم
• Sevdik   ما دوست داشتیم، ما علاقه داشتیم
• Bu oyunu* çok sevdik   ما این بازی را خیلی دوست داریم

*حالت مفعولی

مفرد

جمع

چگونه جملات گذشته ساده منفی بسازیم؟

برای این کار کافیست از پسوندهای منفی ساز «-me/ma» بعد از ریشه فعل و قبل از ضمایر شخصی استفاده کنید. اگر ریشه فعل دارای مصوت پسین باشد، باید از پسوند «ma» استفاده کنیم و در صورتی که ریشه فعل دارای مصوت پیشین باشد پسوند «me» را اضافه می کنیم. بعد از پسوند منفی ساز می توانید از پسوند فعل گذشته ساده (DI) استفاده کنید.

• Sevmedim   من آن را دوست نداشتم
• Almadım   من آن را نبردم
• Ali bizimle gelmek istemedi   علی نمیخواست با ما بیاید

اگر عمل انجام شده در گذشته در طول یه دوره زمانی اتفاق افتاده باشد، می بایست از زمان گذشته استمراری استفاده کنید.

2-زمان گذشته استمراری در زبان ترکی استانبولی

برای توصیف عمل یا اتفاقی که در گذشته استمرار داشته است (قبل از زمان کنونی)، باید از زمان گذشته استمراری استفاده کنید. این زمان عموماً برای شرح یک واقعه یا عمل که به صورت همزمان با واقعه یا عمل دیگری در حال انجام بوده، به کار می رود (مشابه کاربرد گذشته استمراری در زبان فارسی). معادل ترکی استانبولی این زمان «geçmiş zamanda süreklilik» یا «sürekli geçmiş zaman» است. با هم نگاهی به کلمه «sürekli» می اندازیم:

• Sürmek   رانندگی کردن، رهبری کردن، ادامه دادن
• Süre   دوره، مدت زمان
• Sürek   سواری کردن (با اتومبیل)
• Sürekli   مستمر، همیشگی
• Bir süre once   مدتی قبل

مفرد

جمع

اگر می خواهید چیزی را بدانید یا برای چیزی درخواست بدهید، می توانید با استفاده از این زمان و به شیوه ای مودبانه آن را سوال کنید.

مثال هایی برای زمان گذشته استمراری در زبان ترکی استانبولی:

• Araba kazası olduğu zaman ben kütüphanede ders çalışıyordum.   وقتی تصادف رخ داد من داشتم درس می خواندم
• Merak ediyordum da sınav sonuçlarını salı günü açıklayabilir misiniz?   می خواستم بدانم اگر امکان دارد نتایج امتحان را روز سه شنبه اعلام می کنید

حتما دانلود کنید: آموزش صفر تا صد زبان ترکی استانبولی با 60 درس

3-زمان آینده در گذشته در زبان ترکی استانبولی

از این زمان اشاره به آینده ای دارد که می توانست در گذشته انجام شود. برای ترجمه این افعال این زمان از واژه «می خواستم» قبل از فعل استفاده می کنیم.

مثال هایی برای زمان آینده در گذشته در زبان ترکی استانبولی:

• Gülmek   خندیدن
• Güldüm   من خندیدم
• Gülecektim   من میخواستم بخندم
• Az kalsın gülecektim   من داشتم می خندیدم
• Gelecektim   می خواستم بیام
• Aslında partiye gelecektim ama araba kazası yaptım.   می خواستم به مهمانی تون بیام، اما تصادف کردم

مفرد

جمع

4-شکل دوم زمان آینده در گذشته در زبان ترکی استانبولی

این زمان را می توان معادل فعل کمکی «می خواستم» در زبان فارسی دانست. کاربرد آن مشابه زمان قبلی است با این تفاوت که برای ساختن افعال باید از پسوندهای گذشته ساز ((-ar/-er/-ır/-ir استفاده کنیم.

• Girerdim   میخواستم وارد شوم
• Fakülteye girerdim   میخواستم وارد دانشکده شوم
• Eğer söyleseydin, fakülteye girerdim   اگر به من می گفتید می توانستم وارد دانشکده شوم
• Eğer söyleseydin, fakülteye girmezdim   اگر به من می گفتید وارد دانشکده نمی شدم

حتما بخوانید: 20 تا از رایج ترین فعل ها در زبان ترکی استانبولی (و روش صرف)

5-زمان گذشته الزامی در زبان ترکی استانبولی

ساختار زمان گذشته الزامی در زبان ترکی استانبولی معادل به کارگیری فعل کمکی «بایستی» در فارسی است و به این زمان در زبان ترکی استانبولی «gereklilik kipi» می گویند.

مفرد

جمع

• Gelmeli   او باید می آمد
• Gelmeliyim   من باید می آمدم
• Gelmeliydim   من بایستی می آمدم
• Bizimle yürüyüşe gelmeliydin   شما بایستی می آمدید با من قدم بزنید
• Bu soğukta gelmemeliydin   شما نبایستی در این هوای سرد می آمدید

عبارات کاملا ضروری زبان استانبولی (خرید، اضطراری، مکان یابی و …)

6-زمان گذشته شرطی در زبان ترکی استانبولی

این زمان مشابه ساختار گرامری «اگر+حالت مفعولی فعل» در زبان فارسی است. از این زمان برای بیان آرزوها و حسرت ها استفاده می شود. همانطور که می دانید پسوندهای «-se/-sa» برای حالت شرطی (تمنایی) استفاده می شوند، اما وقتی در کنار پسوندهای گذشته ساز «-di/-dı/du/dü » قرار بگیرند مفهوم ترکیبی که گفته شد را به خود می گیرند.

مثال هایی برای زمان گذشته شرطی در زبان ترکی استانبولی:

• Olsaydı   اگر آن اتفاق افتاده بود
• Bilseydin   اگر تو می دانستی
• Olmasaydı, daha iyi olurdu.   اگر اتفاق نیفتاده بود، بهتر می شد

مفرد

جمع

دانلود کنید: آموزش زبان ترکی استانبولی pdf (با ترجمه) و 5 ترفند

7-زمان گذشته بعید در زبان ترکی استانبولی

«گذشته بعید» یا همان ماضی بعید به این صورت تعریف می شود: «بیانگر عملی است که در زمانی قبل از زمان های مشخص یا نامشخص گذشته انجام گرفته است، این زمان در زبان فارسی به این صورت ساخته می شود: بن ماضی + ه + ب + شناسه. مثلا: او آن موقع رفته بود.این ساختار در زبان ترکی استانبولی هم به همین شکل استفاده می شود. برای ساختن افعال در این زمان، پسوند گذشته ساده «miş» هم به کار می رود که در این ترکیب معنای خاصی ندارد.

جدول زمان گذشته بعید در زبان ترکی استانبولی

مفرد

جمع

مثال هایی برای زمان گذشته بعید در زبان ترکی استانبولی:

• Kalmıştım   من تا آن زمان مانده / شکست خورده بودم
• Altı gibi çoktan bitirmiştim   من با نمره 6 قبول شده بودم

این 100 مکالمه ترکی را یاد بگیرید: کاملا رایگان با PDF

8-زمان گذشته اخباری در زبان ترکی استانبولی (miş-past)

این زمان مورد یکی از بهترین زمانهای ترکی استانبولی است و بیانگر اعمالی است که شما شاهد وقوع آنها نبوده اید. این شکل از زمان به دلیل مبهم بودن، در اکثر زبان ها وجود ندارد، اما در اصل زمان جالب و ساده ای است. بیایید با یک مثال آن را بررسی کنیم: فرض کنید یکی از دوستانتان را در حالی که از پله افتاده است، دیده اید. (مثلاً فرض می کنیم اسم این دوستتان «سلین» است)، اگر بخواهید این واقعه را برای یکی دیگر از دوستان خود (مثلاً اِمره) تعریف کنید، باید آن را به این صورت بیان کنید:

• Bugün Selin merdivenlerden düştü   امروز سلین از پله افتاد

حال اگر «امره» بخواهد این موضوع را برای شخص دیگری بازگو کند باید از زمان «miş-past» استفاده کند به دلیل اینکه او شاهد وقوع از پله افتادن «سلین» نبوده و فقط این اتفاق را شنیده است. بنابراین، خواهیم داشت:

• Emre: Bugün Selin merdivenlerden düşmüş.

مثال هایی برای زمان گذشته اخباری (miş-past) در زبان ترکی استانبولی:

• Evi temizledim

خانه را تمیز کردم

• Evi temizlemişim

یادم رفته بود که باید خانه را تمیز می کردم. الان متوجه شدم

• Evi temizlemişimdir   من باید خانه را تمیز می کردم
• Umarım evi temizlemişimdir.   امیدوارم بتوانم خانه را تمیز کنم

حتما در کنار این مطلب بخوانید: صرف فعل در ترکی استانبولی (و ساخت زمان ها با پسوند)

منبع اصلی